Eki tanıtırken aslında nasıl bir şey olduğunu söylüyoruz özellik sağlaYAN diyerek. Nomuli’de bu ek 2 tiptir.
2.6.1-) “–ul” son eki ve “ma-” ön eki:
Bu ek bir özelliği sağlayan insan manasını vermektedir. “-uloso” eki ise dişileştirir tabi. iki ekin de niteliği aynıdır.
Namil ölçüsü
“namil” ölçüsü –ul, ve ma-‘nın alternatifidir. Namil en az 3 harfli kökler içindir 2 harfli köklerde namih’e dönüşür. Tek harfli köklerde bu ölçü kullanılmaz. Bu üç misali tek tabloda göstereceğiz;
Kelime | -ul son eki | Ma- ön eki | Namil ölçüsü | manası |
Sabi=konuşmak | Sabulo | Masbo | Sabiho | Konuşan kişi |
Gerri=savaşmak | Gerrulo | Magerro | Gariro | Savaşan kişi |
Ami=sevmek | Amulo | Mâmo | – | Seven kişi |
Aperi=açmak | Aperulo | Mâpero | Apariho | Açan kişi |
Peri=kapatmak | Perulo | Mapro | Pariho | Kapatan kişi |
Gardi=korumak | Gardulo | Magardo | Garido | Koruyan kişi |
Not: ayrıca namil ölçüsü sahiplik eki olarakta kullanılabilir.
2.6.2-)“–ad” son eki ve “e-” ön eki:
Bu ekler ise bir özelliği sağlayan fakat insan olmayan şeyleri belirtmek amacıyla kullanılır. iki ekin de niteliği aynıdır. Örnek verelim:
Nomuli | Türkçe |
Perati | Kapanmak |
Peratada doro / epratada doro | Kapanan kapı |
Bu kadar basit yani aralarındaki farklar.