2.18.1) mekan yapıcı
Bu ekler “-eḥ” ve “-gah” son ekidir. İki ekte aynı manaya gelir. Örneklere geçelim:
Nomuli | Türkçe |
Kelbo | köpek |
Kelbeḥo/Kelbgaho | Köpek kulübesi |
Not: eğer iki ek bir arada kullanılırsa –eh son eki daha rütbelidir. Örneğin kelbeḥo=köpek kulübesi manasına gelir, “Kelbeḥgaho” ise köpek kulübesinin mekanı manasına gelir
2.18.1.1) mekan için “nomil” ve “nomih” ölçüleri
nomil ölçüsü kökü en az 3, nomih ise kökü en az 2 sessiz harften oluşanlar için kullanılır. Örnekleri verelim daha iyi kavramak için.
Kök kelime ve mana | Mekanlı kelime ve mana |
Kunto=av | Konito=av mekanı |
Remi=atmak | Remiho=atış mekanı |
Lesono=ders | Losino=derslik |
Viti=yaşamak | votiho=yaşam odası |
Manji=yemek | Monijo=Lokanta |
Misal viti:yaşamak demek ya nomih ölçüsü şöyle olur v+o+t+ih şeklinde olur.
2.18.2) zaman yapıcı
Bu da bir şeyin zamanını yapar. Gerçi nomulide “temo” zaman demek olduğundan misal manjatemo=yemek zamanı diye belirtebilirsiniz yahut taitemo=yatma zamanı diye belirtme yapabilirsiniz ama bunun için namal ve namah ölçüleri mevcuttur. Namal en az 3 sessiz harfli kökler için namah ise en az 2 sessiz harfli kökler içindir. Misallere geçelim daha iyi anlamak için;
Kelime | zamanlısı |
Sabi=konuşmak | Sabaho=konuşma zamanı |
Somno=uyku | Samano=uyku zamanı |
Pedi=yürümek | Pedaho=yürüme zamanı |
Pedego=koşmak | Padago=koşma zamano |
Kunto=av | Kanato=av zamanı |
Manji=yemek | Manajo=yemek zamanı |