Soyut 5 duyuyla(görme, duyma, dokunma, tatma, koklama) algılanamayan kavramlara denir kavram kelimesinin bile kendisi soyut bir kelimedir hatta. Soyuttan somut somuttan soyut türetme demek maneviyi maddiye maddiyi maneviye çevirme durumudur. Evvela nomulide soyut somuta nasıl çevirilir bakalım;
2.25.1) Soyutu somuta çevirme;
-ru son ekiyle veya nermul(2 harfli köklerde “nermuh”) ölçü sistemiyle yapılır. Hemen örneklendirelim;
Soyut şey ve manası | somutlaştırılmışı |
Amego (aşk) | Amegruo / amerguho |
Beteko(güven) | Betekruo / bertuko |
Dureso (güzellik) | Duresruo / derruso |
Valianeso (cesaret) | Valianesro / verluaneso |
Soyutu somutlaştırmak mesela güzellik kelimesini ele alarak örnek verelim bir insanı güzellik kelimesinin ete kemiğe bürünmüş hali gibi göstermek şeklinde gösterilebilir. Yahu bu adam tam bir cesaret derkenki gibi. Cesur değil cesaretin ta kendisi yani.
2.25.2) Somutu soyuta çevirme;
-men son ekiyle yahut nesmil ölçüsüyle oluşturulur. Bir şeyi manevileştirir soyutlaştırır. Örneğin;
Somut şey ve manası | Soyut hali |
vidakvo (gözyaşı) | vidakvameno / vesdikvo (ağlama hissi) |
Sovarto (destek) | Sovartmeno / sesvirto (manevi destek) |
Tekano (dünya) | Tekanmeno / teskino (manevi dünya) |