2.20.1) Grup üyesi belirtme
“-AN” son eki bir gruptan, topluluktan, memleketten oluş belirten ektir. Günlük hayatta kendi dilimizde de karşımıza çıkıyor hatta. Aklınıza gelmiştir ama örneksiz olmaz:
Yalın hal | Ekli hal |
Türkio = Türkiye | Türkiano = Türkiyeli |
Sivas = Sivas | Sivasano = Sivaslı |
Divido = Parti | Dividano = Parti üyesi |
2.20.2) grup üyesi yapıcı ölçü
Grup üyesi ekimiz için veznimiz nemelli veznidir (2 sessiz harfli köklerde nemmeh halini alır tek sessiz harfler için ölçü yoktur). Misallerimize geçelim;
Yalın hal | Ekli hal |
Türkio | Terekîio |
Sivas | sevessio |
Divido | deveddio |
2.20.3) Grup, topluluk sürü belirten ek:
“-AR” ve “-JUS” son ekleri bu eklerin işlevini görür. Bir şeyin grup, topluluk ve sürüsünü belirtmekte kullanılır. Örneklerimize geçelim:
Yalın hal | Ekli hal |
Arbo=ağaç | Arbaro/arbajuso=orman |
Barato=kelime | Barataro/Baratjuso=sözlük |
Omano=insan | Omanaro/Omanjuso= halk |
Lineo=hat | Linəro/Linejuso = Ağ |
2.20.4) Grup, topluluk sürü belirten ölçü:
“-AR” ve “-JUS” son eklerine alternatif olarak nomulide “nemail” ölçüsü de grup, topluluk sürü belirteci olabilir. Bu ölçünün kullanılabilmesi için kökte en az 2 sessiz harf gereklidir. 2 sesli harflerde ölçü nemaih halini alır Misallere geçelim
Yalın hal | Ölçülü hal |
Arbo=ağaç | Arebaiho=orman |
Barato=kelime | Beraito=sözlük |
Omano=insan | Omenaiho=halk |
Domaro=apartman | Demairo=toplu konut* |
*domo –ar son ekiyle domaro olunca ayrı bir kelime olmuş olur ve kökü d-m-r olarak kabul edilebilir. Bu nedenle ölçüye girmesinde beis yoktur. Nomulide her kelime ayrı kök olarak kabul edilir.
2.20.5) çoklulaştırma eki:
Bu ek “-blo” son ekidir. örneğimize geçelim:
Nomuli | Türkçe |
Trio | üç |
Trioblo | üçlü |
2.20.6) Grup olarak “-şerli” eki:
Bu ek nomuli’de “-one” ekidir. örneğimize geçelim:
Nomuli | Türkçe |
Trio | üç |
Trione | üçerli |
Not = tabiki “Trie = üç olarak” diye kullanılsa da olur çünkü zarf ekidir.