Bu ek nomuli dilinde hayati öneme sahip eklerden bir tanesidir birden fazla işlevi vardır. Detaylı olarak işleyeceğiz şimdi. Bu ek şu görevleri yapar:
Eğilim, meyil, hoşlantı durumlarını belirtir (türkçedeki –kan, -ken eki. Örneğin: konuşkan)
Yinelenen eylemleri belirtir
Türkçedeki “iş yapma eki” olan –ma, -me eki işlevini isteğe bağlı olarak görür. Yani isterseniz “-em” ekini iş yapış eki olarak kullanmayabilirsiniz fakat kullanmak daha belirtici oluyor.
“-em” ekinin zarf durumu olan “-eme” eki türkçedeki “-dıkça, -dikçe” eklerine karşılık gelir. Örneğin; yedikçe=manjeme
Örnekleri verelim şimdi de:
Eksiz örnek | Ekli örnek |
Sabi =konuşmak | Sabema = konuşkan |
Eluni = yalnız olmak | Elunemi = yalnız kalmak (bir devamlılık var) |
Manji = yemek | Manjeme = Yedikçe |
Esti = olmak | Estema = olgun |
Pedo = ayak | Pedemo = yürüyüş |
Not = örnekteki iş bildiren yürüyüş kelimesine “pedo” olarakta kullanabilirsiniz demiştik zaten çünkü iş bildiren eklerde bir zorunlu kullanılacak durumu yok “-em” ekinin.